1η Ακαδημία του Δικτύου Βιώσιμης Ενέργειας Νέων SEYN (Sustainable Energy Youth Network)

Στον δρόμο για την Ενεργειακή Επανάσταση

Γράφει η Κατερίνα Αναστασιάδη

Την τελευταία εβδομάδα του Ιούλη νέοι και νέες από διάφορες χώρες, με διαφορετικές γνώσεις και εμπειρίες σε θέματα βιωσιμότητας και ανανεώσιμης ενέργειας συγκεντρώθηκαν στην 1η Ακαδημία του Δικτύου Βιώσιμης Ενέργειας Νέων SEYN (Sustainable Energy Youth Network) που πραγματοποιήθηκε στην Πράσινη Ακαδημία στο νησί Solta της Κροατίας.

Στόχος της πρώτης Ακαδημίας του δικτύου ήταν η ενδυνάμωση των νέων, μέσω της απόκτησης γνώσεων και ικανοτήτων. Σαν αποτέλεσμα, ο καθένας και η καθεμία από τους συμμετέχοντες, επιστρέφοντας στον τόπο τους, θα δημιουργήσουν. Τόσο με την χρήση των γνώσεων που αποκτήθηκαν όσο και σε συνεργασία με το δίκτυο και τις γνώσεις των υπόλοιπων συμμετεχόντων. Φέρνοντας έτσι τους νέους και τον τόπο τους ένα βήμα πιο κοντά στην ενεργειακή επανάσταση και την ανάκτηση της ενεργειακής αυτονομίας στα χέρια των πολιτών. Συγκεκριμένα, μέσα από ομιλίες, συζητήσεις, παρουσιάσεις, εργαστήρια, world café, και ανταλλαγή καλών πρακτικών, κατά την διάρκεια της ακαδημίας οι συμμετέχοντες απέκτησαν τα απαραίτητα εργαλεία για το σχεδιασμό των προγραμμάτων που οι ίδιοι θα επιθυμούν να υλοποιήσουν.

Στο Α' μέρος της ακαδημίας συζητήθηκαν θέματα όπως ο ρόλος των νέων στο ζήτημα της ενέργειας και τα εμπόδια που συναντώνται τόσο στην εφαρμογή νέων μεθόδων διαχείρισης της ενέργειας, όσο και μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και της χάραξης πολιτικών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έμφαση δόθηκε στο γεγονός ότι μέσα από τη λειτουργία αυτού του ευρωπαϊκού δικτύου, θα διευκολυνθεί τόσο η υπεράσπιση κοινών σκοπών όσο και η ανταλλαγή καλών πρακτικών ενδυναμώνοντας τη φωνή των νέων σε τοπικό αλλά και Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σημαντικό κομμάτι της συζήτησης αποτέλεσε η ενημέρωση σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας, την οργάνωση και τις βασικές αρχές των ενεργειακών συνεταιρισμών. Οι συνεταιρισμοί αυτοί αποτελούν το πλέον σημαντικό μέσο συμμετοχής των πολιτών στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθιστώντας τις προσιτές στην τοπική κοινωνία και επιτρέποντας επενδύσεις που χαρακτηρίζονται από ανοικτες και δημοκρατικές πρακτικές.

Παρουσιάστηκαν παραδείγματα καλών πρακτικών, όπως αυτής του Ενεργειακού συνεταιρισμού Kastela της Κροατίας όπου με την βοήθεια του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) και μιας εκστρατείας πληθοπορισμού (crowd-funding), μετέτρεψαν τις ενεργειακές εγκαταστάσεις ενός σχολείου από συμβατικές σε ενεργειακά αυτόνομες με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ένα άλλο παράδειγμα καλής πρακτικής που παρουσιάστηκε στην Ακαδημία είναι αυτό του νησιού Eigg της Σκωτίας. Στο νησί αυτό οι κάτοικοι πήραν το ζήτημα της ενέργειας στα χέρια τους μετατρέποντάς το στο πρώτο παγκοσμίως ενεργειακά ανεξάρτητο νησί μέσα από ένα αυτόνομο δίκτυο ενέργειας το οποίο λειτουργεί με την χρήση Α.Π.Ε 

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες στην Ακαδημία ήρθαν σε επαφή με ευρωπαϊκούς θεσμούς όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της Ε.Ε. αλλά και με ευρωπαϊκούς διεθνείς οργανισμούς όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, με στόχο την ενημέρωση για το ρόλο τους σε αποφάσεις σχετικές με το ζήτημα της ενέργειας. Παράλληλα υπήρξε ενημέρωση για τα υπάρχοντα εργαλεία χρηματοδότησης που διατίθενται για την υλοποίηση προγραμμάτων που σχετίζονται με τις Α.Π.Ε, μέσα από την παρουσίαση της Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Ηθικών και Εναλλακτικών Τραπεζών ( Federation of European Ethical & Alternative Banks - FEBAE). αλλά και των δυνατοτήτων χρηματοδότησης που παρέχει η Ε.Ε στο πλαίσιο των ενεργειακών στόχων για το 2020. 

Από πλευράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπογραμμίστηκε η σημασία της συμμετοχής διάφορων φορέων συμπεριλαμβανομένων και των Μ.Κ.Ο με στόχο την αποφυγή κεντρικά ελεγχόμενων δικτύων ενεργειοδότησης μεγάλης κλίμακας και την αντικατάσταση τους από αποκεντρωμένους τρόπους παραγωγής και διαχείρισης της ενέργειας. Επίσης, στο πλαίσιο της συζήτησης για τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες παρουσιάστηκε και η μέθοδος του πληθοπορισμού (crowdfunding) καθώς και οι προϋποθέσεις σύμφωνα με τις οποίες η διεξαγωγή μιας εκστρατείας για την συλλογή χρημάτων με αυτό τον τρόπο μπορεί να αποδώσει.

Μέρος των καλών πρακτικών με τις οποίες οι συμμετέχοντες ήρθαν σε επαφή αποτελεί και η εφαρμογή βιώσιμων εναλλακτικών στο οικιακό περιβάλλον. Παρουσιάστηκαν παραδείγματα κατασκευής ηλιακών φούρνων, οικιακής θέρμανσης με την χρήση κομποστοποίησης και παραγωγής βιοαερίου μέσω των οικιακών βίο-απορριμάτων. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε τοπικό αγροτικό συνεταιρισμό καθώς και σε άλλα εγχειρήματα του νησιού τα οποία συμβάλουν με βιώσιμο τρόπο στην ανάπτυξη του.

Στο Β' μέρος της Ακαδημίας περισσότερη έμφαση δόθηκε στην ανάλυση μεθόδων για την διεξαγωγή καμπάνιας, την άσκηση συνηγορίας στο ζήτημα της βιώσιμης ενέργειας, την άσκηση πιέσεων για την αλλαγή στις πολιτικές που αφορούν την ενέργεια καθώς και τους τρόπος κινητοποίησης της κοινωνίας μέσω τοπικών δράσεων.

Έχοντας εφοδιαστεί με τα απαραίτητα εργαλεία, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να εργαστούν χωρισμένοι σε ομάδες σε βιώσιμα εγχειρήματα (project) που οι ίδιοι πρότειναν. Έτσι, σε συνεργασία με τους συμβούλους/ομιλητές του σεμιναρίου κατάφεραν να παρουσιάσουν πολύ αξιόλογες και έτοιμες για υλοποίηση προτάσεις. Σε αυτές τις προτάσεις συμπεριλαμβάνονταν και η κατασκευή ενός εκπαιδευτικού κέντρου βιωσιμότητας στην Πορτογαλία, η εφαρμογή πιλοτικών ηλιακά φορτιζόμενων σταθμών λεωφορείων και ποδηλάτων στην πόλη των Χανίων και του Βελιγραδίου, επεμβάσεις σε νοσοκομείακές εγκαταστάσεις με στοχο την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας και την αποδοτικότερη κατανάλωση στο Πακιστάν, η διοργάνωση εργαστηρίων κατασκευής ανεμογεννητριών με στόχο την διάδοση των τεχνικών γνώσεων,  η προώθηση της αυτόνομης διαχείρισης της ενέργειας και η αναδιάρθρωση της διαχείρισης των οργανικών απορριμμάτων των δημόσιων τουαλετών στην Πορτογαλία.

Το σύνολο της διοργάνωσης της πρώτης ακαδημίας του Δικτύου Βιώσιμης Ενέργειας Νέων (SEYN) αποτέλεσε σημείο σταθμό για την ενδυνάμωση του δικτύου και τον αγώνα για την ενεργειακή επανάσταση. Επόμενη στάση, η Δεύτερη Ακαδημία του δικτύου που θα πραγματοποιηθεί από τις 27/09 έως τις 3/10 στα Χανιά της Κρήτης.